Zawsze jak jadę ze znajomymi w teren to oprócz głownego celu wycieczki to często mam coś dla siebie w zanadrzu. Nie zawsze jest to coś atrakcyjnego dla reszty, ale jeszcze nigdy nie żałowali tego nadrabiania drogi 🙂 Tak też było w przypadku miejscowości Głoska.
To była chyba moja pierwsza w życiu wizyta w powiecie średzkim gdyż własnie tam znajduje się wieś Głoska. Kto by przypuszczał, że ta niewielka miejscowość (blisko pół tysiąca mieszkańców) będzie skrywała taki skarb. Był nim pomnik poległych w I Wojnie Światowej mieszkańców ówczesnej Gloschkau.
Historia Głoski
Pierwsza wzmianka o miejscowości Głoska pochodzi z początku XIV wieku. Wtedy to w kancelarii księcia Henryka VI Dobrego wydano dokument nadający prawa do wsi Elżbiecie, wdowie p o rycerzu Hougerze von Kummern, było to rok 1326. W roku 1500 wieś Głoskę i pobliski folwark Głogi nabywa na własność rodzina von Salisch. W okresie reformacji nowi właściciele opowiedzieli się za protestantyzmem w wyniku czego w roku 1564 miejscowy kościół został przemianowany na zbór luterański.
Straszliwa wojna trzydziestoletnia w latach 1618 – 1648 nie ominęła również Głoski. Miejscowość, podobnie jak i okoliczne folwarki, uległa zniszczeniu wskutek działań wojennych. Rok 1786 przyniósł zmianę władztwa. Nowy właścicielem Głoski stał się Karl Georg von Hoym, który pełnił funkcję ministra Śląska i Prus Południowych w czasach panowania Fryderyka II zwanego Wielkim i Fryderyka Wilhelma II Pruskiego.
Przeprawa promowa w Głosce
Głoska przed wybuchem II Wojny Światowej była dobrze rozwijającą się miejscowością (istniał tam hotel, restauracja oraz kilka sklepów), której mieszkańcy pracowali w majątku ziemskim, zajmowali się rzemiosłem oraz obsługą rzecznej przeprawy promowej na Odrze.
Rzeka Odra z jednej strony przyczyniła się do rozwoju miejscowości i wzrostu zamożności jej mieszkańców z drugiej jednak strony wielokrotnie swoimi wylewami i powodziami niszczyła wieś. Sama przeprawa promowa istniała do 2013 roku. Wtedy to w jej miejsu 23 października otwarto Most Wolności.
Opis Pomnika Poległych w I Wojnie Światowej w Głosce
Pomnik ma kształt stelli umieszczonej na kamiennej podstawie. Całość ma wysokość niewiele ponad jednego metra i została wykonana z granitu. Te dwa opisane wyżej elementy, stella i podstawa, to jedyne oryginalne elementy pomnika. Pierwotnie płyta główna otoczona była innymi kamiennymi elementami, które obecnie zastępują współczesne cegły. Niemniej bardzo dobrze się stało, że lokalna społeczność odnowiła pomnik, który jest pamiątką minionych czasów i stanowi element ciągłości z poprzednimi mieszkańcami.
Płyta główna ozdobiona jest dwoma symbolami militarnymi. Jednym z nich jest teutoński miecz a drugim wojskowy hełm niemiecki z okresu I Wojny Światowej typu Stahlhelm. Tył pomnika pozbawiony jest jakichkolwiek elementów.
Poza imiona i nazwiskami mieszkańców poległych na frontach Wielkiej Wojny na płycie znajdują się również dwa napisy. Pierwszy z nich umieszczony nad inicjałami poległych o treści:
„SELIG SIND DIE TOTEN DEN GEFALLENEN HELDEN DES WELTKRIEGES 1914 -1918”
Co w wolnym autorskim tłumaczeniu wygląda mniej więcej tak: „Błogosławieni umarli bohaterowie, którzy polegli w wojnie światowej 1914 – 1918”.
Drugi napis znajdujący się na samym dole tablicy przedstawia się nastepująco:
„GEWIDMET VON DER DANKBAREN GEMEINDE GLOSCHKAU”
Czyli mniej więcej: „Poświęcony przez wdzięczną społeczność Głoski”.
Sam pomnik usytuowany jest w centralnej części wsi nieopodal dawnej remizy OSP. To zadbany i wyeksponowany obiekt znajdujący się na niewielkim placyku z kostki brukowej. Co prawda nie okala go już przedwojenne metalowe ogrodzenie, ale porównując go do innych tego typu pomników to jego los okazał się wcale znośny. Musiał po prostu doczekać i dotrwać do nieco innych czasów. Brawa dla mieszkańców.
Ten wpis dedykuje tym bez których najprawdopodobniej by nie powstał czyli moim towarzyszom w tej wycieczce Magdalenie i Jarosławowi. Serdecznie Wam dziękuję!
Słowa kluczowe opisujące artykuł: pomnik wojenny w Głosce, pomnik poległych w Głosce, pomnik w Głosce, Pomnik poległych w I Wojnie Światowej w Głosce, historia Głoski
Źródło: https://www.miekinia.pl/pl/Gloska,40,82
Dodaj komentarz